Ile wynosi średnia emerytura w Niemczech i jak zmieniała się na przestrzeni lat? Choć niemieckie świadczenia emerytalne należą do jednych z wyższych w Europie, to realna wartość emerytur nie zawsze nadąża za rosnącymi kosztami życia. Obecnie średnia emerytura w Niemczech wynosi około 1604 euro brutto, ale kwota ta różni się w zależności od regionu, stażu pracy i płci. Emerytury we wschodnich Niemczech są wciąż niższe niż na zachodzie, a kobiety otrzymują średnio kilkaset euro mniej niż mężczyźni.
Średnia emerytura w Niemczech – ile wynosi teraz i jak różni się między regionami?
Wysokość świadczeń emerytalnych w Niemczech zależy od wielu czynników, ale jedną z najistotniejszych kwestii jest region zamieszkania emeryta. Średnia emerytura w Niemczech obecnie wynosi około 1620-1640 euro brutto miesięcznie, ale ta wartość nie jest równa dla całego kraju. Emeryci mieszkający w zachodnich landach otrzymują przeciętnie 1663 euro, podczas gdy we wschodnich Niemczech średnie świadczenie wynosi 1471 euro. Warto jednak zaznaczyć, że dzięki procesowi stopniowego wyrównywania emerytur, który rozpoczął się w 2018 roku, różnice te stale się zmniejszają. W 2025 roku przeciętna emerytura we wschodnich landach stanowi już ok. 90–92% poziomu zachodniego, co oznacza znaczący postęp w kierunku równego traktowania wszystkich emerytów bez względu na region.
Różnice te wynikają z historycznych podziałów – przez lata wschodnia część kraju miała niższe zarobki, co wpłynęło na wysokość odprowadzanych składek. Niemieckie władze systematycznie podnoszą emerytury we wschodnich landach, aby zrównać je z zachodnimi, ale mimo upływu lat nadal nie udało się osiągnąć pełnej równości. Dla wielu osób, zwłaszcza tych, które przez całe życie pracowały na Wschodzie, niższe świadczenia mogą oznaczać trudności finansowe, szczególnie jeśli nie posiadają dodatkowego zabezpieczenia w postaci prywatnych oszczędności lub emerytury zakładowej.
Jak zmieniała się średnia emerytura w Niemczech przez ostatnie lata? Podwyżki i realna wartość świadczeń
W teorii niemieckie emerytury są regularnie waloryzowane, ale w praktyce wzrosty świadczeń nie zawsze nadążają za rosnącymi kosztami życia. W ciągu ostatnich kilku lat emeryci mogli liczyć na podwyżki – w lipcu 2022 roku świadczenia wzrosły o 5,35% w zachodnich landach i 6,12% we wschodnich, a w 2023 roku o 4,39% i 5,86%, odpowiednio dla zachodnich i wschodnich Niemiec. Kolejna podwyżka planowana na lipiec 2025 roku ma wynieść 3,74% dla całego kraju. Mimo tych zmian realna wartość emerytur w stosunku do średniego wynagrodzenia w Niemczech spada – jeszcze w latach 70. świadczenia stanowiły około 55% przeciętnej pensji, dziś jest to poniżej 48%. To oznacza, że niemieccy emeryci, którzy nie posiadają dodatkowych oszczędności lub prywatnych planów emerytalnych, muszą bardziej liczyć się z wydatkami, zwłaszcza przy rosnących cenach wynajmu, energii i opieki zdrowotnej.
Mężczyźni kontra kobiety – czy wysokość emerytur w Niemczech jest sprawiedliwa?
Podział na Wschód i Zachód to tylko jeden z czynników wpływających na różnice w niemieckich emeryturach – kolejnym jest płeć emerytów. Mężczyźni otrzymują znacznie wyższe świadczenia niż kobiety, co wynika głównie z ich dłuższego stażu pracy i wyższych zarobków. Średnia emerytura netto w Niemczech dla mężczyzn wynosi około 1346 euro, podczas gdy kobiety otrzymują przeciętnie 903 euro miesięcznie. Dla osób z pełnym 45-letnim stażem pracy różnica ta wynosi 314 euro – mężczyźni dostają średnio 1637 euro, a kobiety 1323 euro. Wynika to przede wszystkim z tego, że kobiety częściej pracowały w niepełnym wymiarze godzin, miały przerwy zawodowe związane z macierzyństwem i częściej podejmowały gorzej płatne zawody. Choć system ubezpieczeń społecznych w Niemczech przewiduje dodatkowe punkty emerytalne za wychowanie dzieci, to wciąż nie wystarcza, by wyrównać różnice w wysokości świadczeń.
Czy niemiecka emerytura pozwala na godne życie? Wysokość świadczeń a koszty utrzymania
Na papierze niemieckie emerytury wyglądają dobrze, ale realna sytuacja emerytów zależy od tego, gdzie mieszkają i jakie mają koszty życia. Ile wynosi średnia emerytura w Niemczech to jedno, ale pytanie, czy wystarcza ona na pokrycie wydatków, jest równie istotne. Koszty utrzymania w Niemczech różnią się w zależności od regionu – w dużych miastach, takich jak Berlin, Hamburg czy Monachium, wynajem mieszkania pochłania znaczną część emerytury, a do tego dochodzą rachunki za prąd, wodę i opiekę zdrowotną. Średnia emerytura w Niemczech wynosi 1604 euro brutto, ale po odliczeniu podatków i składek zdrowotnych wielu seniorów zostaje z kwotą rzędu 1200–1300 euro netto. W mniejszych miejscowościach można za to żyć stosunkowo komfortowo, zwłaszcza jeśli ktoś ma własne mieszkanie. Z tego powodu coraz więcej niemieckich emerytów rozważa przeprowadzkę do tańszych krajów, takich jak Hiszpania czy Portugalia, gdzie koszty utrzymania są niższe, a klimat łagodniejszy.
Jak obliczana jest emerytura w Niemczech? Kluczowe zasady i system punktowy
Wysokość niemieckiej emerytury nie jest stała – zależy od liczby przepracowanych lat, wysokości zarobków i systemu składkowego. Niemcy stosują tzw. system punktowy, w którym każdy rok pracy i wysokość dochodów przekładają się na określoną liczbę punktów emerytalnych. Jeśli ktoś zarabia na poziomie średniej krajowej, co roku uzyskuje 1 punkt. Aktualna wartość jednego punktu wynosi 40 euro w Niemczech. To oznacza, że osoba, która przez 35 lat zdobywała średnio 0,8 punktu rocznie, może liczyć na emeryturę w wysokości około 1100–1200 euro brutto. Wysokie zarobki pozwalają gromadzić więcej punktów, a co za tym idzie – otrzymywać wyższe świadczenia. Ponadto niemiecki system emerytalny przewiduje dodatkowe punkty za wychowanie dzieci, niepełnosprawność i inne czynniki, które mogą zwiększyć przyszłe świadczenia.
Maciej Szewczyk to konsultant IT, menadżer ds. innowacji i tłumacz przysięgły języka niemieckiego, specjalizujący się w polskim i niemieckim prawie podatkowym.
Zdobywał doświadczenie jako konsultant w projektach informatycznych realizowanych dla wielu międzynarodowych firm. W 2017 roku założył startup taxando GmbH, w ramach którego opracował innowacyjną aplikację podatkową Taxando, ułatwiającą składanie rocznych rozliczeń podatkowych.
Maciej Szewczyk łączy ekspertyzę w zakresie technologii z dogłębną znajomością przepisów podatkowych, co czyni go ekspertem w swojej dziedzinie.
Prywatnie szczęśliwy mąż i ojciec, mieszka wraz z rodziną w Berlinie.
