Wszyscy niemieccy podatnicy oprócz corocznego rozliczania podatku dochodowego zobowiązani byli także płacić tak zwany dodatek solidarnościowy. Czym on jest, czy nadal obowiązuje w Niemczech i jak w prosty sposób można go wyliczyć? Na te pytania odpowiemy w dzisiejszym artykule.
Dopłata solidarnościowa – co to jest?
Dodatek solidarnościowy (w skrócie Soli) to podatek pobierany od dochodu oraz podatku dochodowego osób prawnych pracujących w Niemczech. Został wprowadzony po to, aby wyrównać warunki życia na Wschodzie i Zachodzie oraz sfinansować odpowiednie działania w tym zakresie. Od 1991 roku każda osoba pracująca na terenie państwa niemieckiego co miesiąc miała potrącane z pensji 5,5% podatku od wynagrodzenia (stan na 2020 rok). Od 2021 roku jednak nastąpiło całkowite zniesienie dodatku solidarnościowego dla niemal 90% niemieckich podatników.
W 2017 roku miało miejsce ważne orzeczenie niemieckiego Federalnego Trybunału Finansowego (Bundesfinanzhof, BFH), które dotyczyło podatku solidarnościowego (Solidaritätszuschlag). Trybunał uznał, że podatek solidarnościowy w jego dotychczasowej formie jest zgodny z niemiecką konstytucją, jednak zasugerował, że jego dalsze utrzymywanie mogłoby w przyszłości budzić wątpliwości konstytucyjne. Ustalono wówczas, że osoby o niższych i średnich dochodach zostaną odciążone od obowiązkowego opłacania składki solidarnościowej.
Zwrot podatku solidarnościowego – kto musi płacić?
Od 2021 roku dodatek solidarnościowy musi opłacać każdy podatnik, który przekroczy ustalony próg zwolnienia z opłat – wcześniej dotyczył on wszystkich podatników. Oprócz tego z opłacania Soli nie są zwolnione zyski kapitałowe przekraczające kwotę ryczałtu dla oszczędzającego, która wynosi 801 euro. Nie ma znaczenia, czy pracodawca płaci zryczałtowany podatek od wynagrodzeń — dodatek solidarnościowy wynoszący 5,5% musi zostać opłacony.
Brak dopłaty solidarnościowej – dla kogo?
Przed zmianami dodatku solidarnościowego nie musiały opłacać osoby zarabiające niskie kwoty, to jest ich roczny podatek dochodowy nie przekraczał 972 euro. Obecnie, aby odciążyć osoby o niskich i średnich dochodach z płacenia dodatku solidarnościowego, rząd w Niemczech od 2021 roku podniósł progi zwolnienia od podatku.
Kto nie płaci podatku solidarnościowego w 2025 roku? Będą to osoby o niskich i średnich dochodach czyli:
- osoby fizyczne, których roczny podatek dochodowy (Einkommensteuer) nie przekracza 19 950 €,
- małżeństwa i osoby rozliczające się wspólnie, jeśli ich roczny podatek dochodowy nie przekracza 39 900 €.
W praktyce oznacza to, że około 90% podatników w Niemczech jest zwolnionych z Soli.
Jeśli podatek dochodowy przekracza powyższe limity, ale nadal mieści się w tzw. strefie redukcji, kwota Soli jest naliczana stopniowo i nie wynosi pełnych 5,5%. Mechanizm ten pozwala na łagodniejsze obciążenie podatników, którzy niewiele przekraczają progi wolne od podatku solidarnościowego
Zmiany w kwotach związanych z rozliczeniem podatku dochodowego i opłacaniem dodatku solidarnościowego to jednak niejedyna nowość. Wprowadzono bowiem tak zwaną strefę łagodzącą. Ma ona zapobiec sytuacji, w której pracownik musiałby zapłacić pełną kwotę dodatku solidarnościowego w przypadku gdy jego dochód przekroczyłby ustalony próg zwolnienia z opłaty o kilka euro.
Dopłata solidarnościowa ze zwrotu podatku – co w przypadku przedsiębiorców?
Spółki osobowe oraz osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze mające dochody wyłącznie z działalności i zyski podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym również skorzystać mogą z możliwości niepłacenia dodatku solidarnościowego. W przypadku dochodów z zysku, które są niższe niż limit zwolnienia, Soli będzie zniesione całkowicie. Jeżeli weźmiemy z kolei pod uwagę strefę łagodzącą, to zniesienie będzie tylko częściowe.
Dopłata solidarnościowa w 2025 roku — najnowsze zmiany
Od 2025 roku nastąpiły zmiany w progach zwolnienia z obowiązku płacenia dopłaty solidarnościowej (Soli). Obecnie osoby fizyczne są zwolnione z Soli, jeśli ich roczny podatek dochodowy nie przekracza 19 950 euro, a małżeństwa oraz osoby rozliczające się wspólnie — 39 900 euro. Około 90% niemieckich podatników wciąż nie musi płacić tej dopłaty. Dodatkowo osoby, których dochód mieści się w strefie redukcji, korzystają z mechanizmu łagodzącego, co pozwala na stopniowe naliczanie Soli zamiast pełnej stawki 5,5%. Dzięki tym zmianom znaczna część podatników o średnich dochodach odczuje dalsze odciążenie finansowe.
Zwrot podatku z dopłaty solidarnościowej – jak obliczyć?
Aby policzyć, ile będziesz musiał zapłacić dodatku solidarnościowego za wybrany rok podatkowy, warto skorzystać z gotowych narzędzi ułatwiających takie rachunki. Jednym z nich jest aplikacja do obliczania podatku Taxando, która szybko, łatwo i całkowicie bezpieczny sposób zsumuje wszystkie działania związane z opłatą podatkową. Przekonaj się, o ile wygodniej będzie Ci się obliczało zwrot z podatku z Niemiec dzięki naszemu darmowemu kalkulatorowi.

Maciej Wawrzyniak to doświadczony przedsiębiorca, którego firmy co roku opracowują ponad 40 000 deklaracji podatkowych. Jako współzałożyciel Taxando, wnosi do projektu swoje doświadczenie i wiedzę w dziedzinie finansów,marketingu i podatków.
Prywatnie Maciej jest miłośnikiem sportowych wyzwań, gry na gitarze i pływania w jeziorze. Jest również dumnym ojcem trzech synów.