Klasy podatkowe w Niemczech – ile ich jest i na co mają wpływ?

Niemcy, znane z precyzji i dokładności w każdym aspekcie życia, mają także skomplikowany system podatkowy. Klasy podatkowe w Niemczech to jedna z tych cech, które warto zrozumieć, jeśli planujesz tam pracować, inwestować lub po prostu zrozumieć, jak funkcjonuje gospodarka jednego z najbardziej wpływowych krajów Europy. W tym artykule przyjrzymy się bliżej niemieckim klasom podatkowym, aby odkryć, jak wpływają na finanse obywateli.

Jakie są klasy podatkowe w Niemczech?

W wielu krajach świata klasa podatkowa to po prostu stopa procentowa, którą płaci dany podatnik. W Niemczech jednak klasa podatkowa określa nie tylko stawkę podatkową, ale także inne elementy związane z obowiązkami podatkowymi.

Klasy podatkowe w Niemczech są w dużej mierze związane z sytuacją życiową podatnika. Są one przydzielane na podstawie takich kryteriów jak stan cywilny, obecność dzieci czy rodzaj zatrudnienia. Zrozumienie, do której klasy podatkowej jesteś przypisany, może pomóc w lepszym planowaniu finansowym i uniknięciu nieprzyjemnych niespodzianek podatkowych.

Ścisłe związane z klasami w Niemczech są ulgi podatkowe – przynależność do konkretnej grupy determinuje możliwość skorzystania z poszczególnych odliczeń. Nie ma jednak jeden uniwersalnie najlepszej klasy, wszystko bowiem zależy od indywidualnej sytuacji podatnika. System został stworzony w ten sposób, aby zapewniać jak najlepsze możliwości wszystkim osobom uzyskującym dochody w tym kraju. 

1 klasa podatkowa – dla osób samotnych

Osoby przypisane do 1 klasy podatkowej to głównie podatnicy samotni bez dzieci. Wśród nich znajdują się także rozwodnicy i wdowcy, ale tylko jeżeli od zgonu małżonka minął przynajmniej rok. 

W tej kategorii obowiązuje zwykła stawka podatkowa, choć podatnicy mogą korzystać z kwoty wolnej od podatku lub zryczałtowanego dochodu. Dodatkowo obowiązuje tu prostszy i szybszy proces rozliczeniowy bez konieczności udowadniania uprawnień do różnych ulg – z tego względu jednak warunki mogą być w wielu przypadkach mniej korzystne.

Często wśród osób pracujących w tym kraju pojawia się pytanie, czy warto składać zeznanie podatkowe dla klasy podatkowej 1? Nie zawsze jest to bowiem obowiązkowe, a czasami daje możliwość uzyskania sporego zwrotu podatku – wszystko zależy jednak od osobistej sytuacji podatnika.

2 klasa podatkowa – dla osób samodzielnie wychowujących dziecko

Do 2 klasy podatkowej mogą zostać przypisane osoby samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko i spełniający określone warunki. Możesz starać się o to wtedy, gdy mieszkasz samodzielnie wraz z dzieckiem w jednym gospodarstwie domowym oraz nie jesteś w małżeństwie ani w związku partnerskim (może być wymagane przedstawienie odpowiednich dokumentów).

Głównym elementem wyróżniającym 2 klasę podatkową jest możliwość skorzystania z dodatkowej ulgi na dziecko – w 2023 roku wynosi ona 4260 euro na pierwsze dziecko, a na każde kolejne dziecko wzrasta o 240 euro rocznie.

3 klasa podatkowa – dla osób w małżeństwie o niskich zarobkach

W Niemczech ta kategoria podatkowa dotyczy osób będących w małżeństwie, gdzie dochód jest generowany tylko przez jednego z partnerów lub gdy zarobki drugiego małżonka są zdecydowanie niższe – w takiej sytuacji wybiera się kombinację klas 3 i 5. Przekłada się to na korzystne stawki podatkowe i ulgi małżeńskie, co pozwala na obniżenie zobowiązań podatkowych.

Należy pamiętać, że osoby zarejestrowane na trzeciej klasie mają bezwzględny obowiązek corocznego rozliczenia się z niemieckim Urzędem Skarbowym.

4 klasa podatkowa – dla małżeństw

Przyznawana jest automatycznie po wstąpieniu w związek małżeński lub partnerski. Możliwa jest w przypadku, gdy drugi partner również wybrał 4 klasę podatkową. Korzystania jest dla par, w których obie osoby które zarabiają do siebie podobne kwoty. 

5 klasa podatkowa

Klasa podatkowa nr 5 w Niemczech jest skierowana przede wszystkim do małżeństw lub związków partnerskich, w których jedno z osób ma znacznie wyższe dochody niż druga osoba. Zwykle to partner o niższych dochodach (lub niemający dochodu) jest klasyfikowany w klasie podatkowej nr 5, natomiast ten o wyższych dochodach znajduje się w klasie nr 3.

W klasie nr 5, zaliczki podatkowe są ustalane w sposób mniej korzystny dla osoby płacącej podatki. Uiszcza się wyższe zaliczki niż w klasie IV, ale niższe niż w klasie VI. W związku z tym, małżeństwa zazwyczaj wybierają tę klasę podatkową tylko w sytuacji, gdy dochód jednego z partnerów znacząco przewyższa dochód drugiego.

6 klasa podatkowa – dla osób z drugą pracą

Do 6 klasy podatkowej trafiają osoby, które posiadają więcej niż jedno miejsce zatrudnienia. W przypadku kilku źródeł dochodu należy rozliczyć się z każdego z nich oddzielnie, a do jednego z nich stosowane wyższe stawki niż w innych klasach. Nie można również od wynagrodzenia odliczyć żadnych ulg podatkowych.

Czy jest możliwa zmiana klasy podatkowej?

W większości przypadków zmiana klasy podatkowej jest konieczna, kiedy dana osoba zmienia status cywilny – wstępuje w związek małżeński, bierze rozwód, zaczyna życie w separacji lub następuje śmierci małżonka. Zmiana klasy podatkowej następuje także w przypadku osób, które podejmują dodatkową pracę lub znacząco zmienił się ich dochód. Istnieją jednak sytuacje w których mamy prawo wyboru klasy podatkowej – wtedy sami decydujemy o przypisaniu do konkretnej grupy, musimy jednak podjąć pewne kroki

W celu zmiany klasy podatkowej w Niemczech trzeba się udać do urzędu skarbowego (Finanzamt) i złożyć wypełniony specjalny formularz. Należy pamiętać, że w przypadku małżeństw cały proces odbywa się wspólnie. 

Zmiana klasy podatkowej online 

Aby zmienić klasę podatkową, możesz po prostu wypełnić wniosek o zmianę klasy podatkowej Online w platformie Elster. Aby przejść z klas podatkowych 3 i 5 na 4 i 4, nie jest potrzebny żaden dowód. Wniosek można złożyć formularz za zgodą partnera.

Zdecydowanie najszybszym i najwygodniejszym sposobem na załatwienie wszelkich formalności podatkowych w Niemczech jest droga on-line. Pomocny będzie nasz specjalny program, który dokładnie wyliczy zwrot podatku dochodowego za dany rok, uwzględniając przynależność do danej klasy podatkowej. Zapraszamy do skorzystania z prostej w obsłudze i intuicyjnej aplikacji do zwrotu podatku Taxando.