Darowizna wolna od podatku — co warto o niej wiedzieć?

Chcesz zostawić swój majątek dzieciom lub najbliższym krewnym w spadku? W takim razie powinieneś zastanowić się nad dokonaniem darowizny jeszcze za życia. Pozwoli Ci ona uniknąć niepotrzebnych sporów rodzinnych o dziedziczenie, ponieważ przekażesz ją w pełni świadomie i w celowy sposób. Zobacz, dlatego to rozwiązanie jest tak bardzo korzystne, o czym należy pamiętać, decydując się na darowiznę za życia, a także jak ma się ona do niemieckich podatków.

Darowizny na rzecz osób trzecich wolne od podatku — ile wynoszą?

Dobrobyt państwa niemieckiego w coraz większym stopniu opiera się na licznych i hojnych spadkach. Według badań przeprowadzonych przez Niemiecki Instytut Badań Gospodarczych (DIW) obecnie dziedziczy się i rozdaje około 400 miliardów euro rocznie. Inne szacunki wskazują na to, że niemal trzy czwarte dziedziczonych majątków stanowią nieruchomości; zarówno domy, jak i mieszkania. W odniesieniu do nich spadkobiercy często kłócą się, co można z nimi zrobić:

• sprzedać osobie trzeciej, a zyskami ze sprzedaży podzielić się,
• wykorzystać lokum i wypłacić współspadkobiercom.

Właśnie dlatego, aby uniknąć tego typu niepotrzebnych sporów, warto zdecydować się na darowiznę ustaloną za życia. 

Darowizna wolna od podatku — dlaczego lepiej jest dać niż dziedziczyć?

W prawie podatkowym już od wielu lat mówi się o tym, że dawanie jest zdecydowanie lepsze i korzystniejsze niż dziedziczenie. Dzieje się tak dlatego, że darowizny między bliskimi krewnymi oraz osobami, które pozostają na utrzymaniu, oferują wysokie ulgi podatkowe i w wielu przypadkach pomagają uniknąć nieprzyjemnych sporów między spadkobiercami. Osoby, które w pełni świadomie zdecydują się na przekazanie darowizny, mogą aktywnie kontrolować przekazywanie swojego majątku i strategicznie zaplanować, jak go rozdysponować.

Darowizna a podatki — jaka kwota jest wolna od podatku?

Osoby, które zdecydują się na zostawienie swojego prywatnego majątku członkom rodziny, mają możliwość zaoszczędzenia na wysokich podatkach w Niemczech właśnie dzięki dokonaniu darowizn. Tutaj jednak koniecznie trzeba będzie wziąć pod uwagę wymogi formalne i umiejętnie zaplanować całą procedurę. Jeśli chodzi o niemieckie darowizny i spadki, to obowiązują przy nich takie same zasady i stawki podatkowe. Bez znaczenia jest zatem to, czy darowizna zostanie dokonana, czy odziedziczona. Istnieją jednak pewne szczególne cechy i możliwości strukturyzacji z nią związane, których nie ma w odniesieniu do dziedziczenia. Mowa tu na przykład o sytuacji, w której ulgi podatkowe związane z darowizną nijako „odświeżają się” i ponownie pojawiają po dziesięciu latach. Dzięki niej możliwe jest kilkukrotne ich wykorzystanie, a co za tym idzie — zaoszczędzenie swoim dzieciom i bliskim niepotrzebnych opłat z tytułu niemieckich podatków.

Kiedy darowizna jest wolna od podatku?

W przypadku niemieckich ulg podatkowych obowiązuje zasada mówiąca o tym, że dla najbliższych krewnych (dzieci, współmałżonek) są one z reguły na tyle wystarczające, że możliwe jest dokonanie darowizny nieopodatkowanej. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów zależności rodzinnych w odniesieniu do darowizny wolnej od podatku.

• Każdy rodzic co dziesięć lat ma możliwość przekazania swojemu dziecku darowizny w wysokości czterystu tysięcy euro, nie będąc z tego tytułu zobowiązanym do płacenia podatku od niej. W przypadku znacznej części nieruchomości przechodzących na potomstwo w drodze spadku lub darowizny suma ta jest wystarczająca do wykluczenia obowiązku podatkowego.
• Babcia i dziadek mogą co dziesięć lat zostawić wnukowi dwieście tysięcy euro bez podatku.
• Małżonkowie oraz partnerzy zarejestrowani cywilnie mogą otrzymać do pięciuset tysięcy euro majątku wolnego od podatku. Uwaga! W niemieckim prawie podatkowym istnieje specjalna funkcja związana z małżeństwem i przekazaniem własności nieruchomości na współmałżonka — zawsze jest ona wolna od podatku w nieograniczonej wysokości.
• Rodzeństwo, partnerzy niezarejestrowani cywilnie i przyjaciele mogą liczyć na to, że od niemieckich władz podatkowych dostaną ulgę w wysokości dwudziestu tysięcy euro.

Darowizna wolna od podatku a wysokość ulgi podatkowej

Ostateczna wysokość kwoty wolnej od podatku w Niemczech zależy przede wszystkim od relacji rodzinnych. Warto wiedzieć, że decyduje ona o klasie podatkowej darowizny, według której osoba nią obdarowania będzie musiała zapłacić podatek. Za wszystko, co wykracza poza ustaloną ulgę, niemiecki urząd skarbowy zażąda swojej części darowizny według określonych stawek podatkowych danej klasy. Zgodnie z zasadą: im bardziej odległy jest stopień pokrewieństwa, tym wyższa stawka podatkowa będzie obowiązywać.

Darowizna wolna od podatku dla dzieci a klasy podatkowe

Odbiorca darowizny w Niemczech musi liczyć się z dwiema trudnościami:

• kwotą wolną od podatku, z którą wiąże się reguła, że im bliższa jest relacja między dwiema osobami, tym dodatek będzie wyższy,
• klasą podatkową, której korzystność i atrakcyjność zmniejsza się wraz z większą odległością stopnia pokrewieństwa.

Biorąc pod uwagę powyższe fakty, niemieckie urzędy skarbowe przyjęły rozdzielać wszelkie sprawy związane z darowiznami na trzy klasy podatkowe — klasa I jest zdecydowanie najkorzystniejsza; III z kolei najmniej. Wszystkie klasy są uregulowane prawnie w ustawie o podatku od spadków (ErbStG).

Darowizna dla dzieci wolna od podatku w Niemczech — podsumowanie

Przekazanie darowizny następnemu pokoleniu jeszcze za życia to trudna do podjęcia i bardzo osobista decyzja, którą zdecydowanie należy dobrze przemyśleć. Jeśli zdecydujesz się na ofiarowanie pieniędzy i dóbr materialnych przed swoją śmiercią, to należałoby zaplanować to równie starannie i dokładnie, jak robi się to w przypadku testamentu czy ostatniej woli. Chodzi przecież o to, aby Twoi bliscy krewni mogli korzystać z przekazanych im dóbr, a nie niepokoić się nierozliczonymi podatkami z tytułu darowizny.