Jeśli pracowałeś w Niemczech, ale Twoje zarobki nigdy nie były wysokie, możesz zastanawiać się, jaka jest minimalna emerytura i czy dostaniesz z czegoś więcej niż podstawowego świadczenia. To ważne pytanie, zwłaszcza że koszty życia wciąż rosną – a świadczenia emerytalne nie zawsze nadążają za rzeczywistością. W tym artykule dowiesz się, czym właściwie jest Grundrente, czyli dodatek do najniższych świadczeń, jakie warunki trzeba spełnić, by go otrzymać, oraz jakie są progi i kwoty obowiązujące w 2025 roku. Sprawdzisz też, czy musisz składać wniosek i co z osobami mieszkającymi poza Niemcami.
Czym naprawdę jest „minimalna emerytura” w Niemczech i dlaczego nie każdy ją dostaje?
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że skoro pracowałeś przez większość życia, to na starość masz zapewnione konkretne, gwarantowane świadczenie. Ale w Niemczech to tak nie działa. Nie ma jednej, ustawowo ustalonej minimalnej emerytury, którą dostaje każdy senior. W rzeczywistości funkcjonuje system dodatków – najważniejszym z nich jest Grundrente, czyli indywidualny dodatek do podstawowego świadczenia. I choć potocznie mówi się o nim jako o “minimalnej niemieckiej emeryturze”, to jego wysokość i sam fakt przyznania zależą od konkretnych warunków. Innymi słowy – możesz mieć 35 lat pracy na koncie, a i tak nie spełnić kryteriów.
Może to być zaskoczeniem, ale emerytura minimalna w Niemczech to w praktyce układanka z kilku elementów, a nie prosty przelew co miesiąc w określonej kwocie. Zanim zaczniesz liczyć, ile pieniędzy Ci przysługuje, warto zrozumieć, skąd w ogóle się bierze emerytura i komu faktycznie przysługuje.
Grundrente w praktyce – komu przysługuje, a kto jej nie dostanie?
Zasady przyznawania Grundrente są bardziej złożone, niż mogłoby się wydawać. To nie jest świadczenie, które po prostu „dostajesz” razem z przejściem na emeryturę. Aby w ogóle mieć szansę na ten dodatek, musisz wykazać się co najmniej 33 latami tzw. okresów składkowych. Co ciekawe, to nie muszą być tylko lata pracy – liczy się też wychowywanie dzieci, opieka nad osobami bliskimi, a nawet czas pobierania niektórych świadczeń socjalnych. Ale to nie wszystko. Jeśli przez większość życia zawodowego Twoje dochody przekraczały 80% średniego wynagrodzenia krajowego, niestety – Grundrente Ci nie przysługuje. Oznacza to, że osoby, które zarabiały „tylko trochę mniej” niż przeciętnie, mogą zostać pominięte. Co więcej, dodatku nie dostaniesz również wtedy, gdy Twój obecny dochód – np. z wynajmu czy innych źródeł – przekracza określone limity. Tak więc, choć wiele osób myśli, że najmniejsza emerytura w Niemczech to właśnie Grundrente, to w praktyce jest to przywilej dla określonej grupy – i trzeba się w nią wpasować.
Ile wynosi minimalna emerytura w Niemczech w 2025 roku? Sprawdź konkretne kwoty
Jeśli zastanawiasz się, ile wynosi najniższa emerytura w Niemczech w 2025 roku, musisz najpierw rozdzielić pojęcie podstawowej emerytury od dodatku Grundrente. Sama wysokość tego dodatku nie jest sztywna – maksymalnie może wynieść do 420 euro miesięcznie, ale większość uprawnionych otrzymuje znacznie mniej, zazwyczaj w przedziale od 75 do 90 euro. Nie jest to kwota gwarantowana dla wszystkich, tylko uzupełnienie – wyliczane na podstawie Twoich wcześniejszych zarobków i okresów składkowych. Co ważne, pełny dodatek przysługuje tylko wtedy, gdy Twój miesięczny dochód nie przekracza 1.437,54 euro (w przypadku osoby samotnej). Powyżej tej granicy wypłata jest stopniowo zmniejszana, aż do całkowitego wygaśnięcia przy 1.839,39 euro. Dla par limity są odpowiednio wyższe. To oznacza, że najniższa emerytura niemiecka nie wygląda tak samo u każdego – jest dopasowana do Twojej sytuacji, a wysokość końcowa może różnić się nawet o kilkaset euro miesięcznie.
Emerytura minimalna w Niemczech – czy trzeba składać wniosek o Grundrente? Dobra wiadomość dla zapominalskich
W świecie biurokracji rzadko kiedy coś dzieje się samo, ale w przypadku Grundrente jest inaczej. Ten dodatek przyznawany jest automatycznie przez Deutsche Rentenversicherung, jeśli tylko spełniasz warunki. Nie musisz więc biegać po urzędach, składać osobnych podań ani tłumaczyć się z dochodów – wszystko odbywa się na podstawie danych, które urząd już posiada. To dobra wiadomość zwłaszcza dla tych, którzy nie są pewni, jak się za to zabrać. Oczywiście system weryfikacyjny analizuje zarówno staż, jak i wysokość dochodów – wszystko na podstawie dokumentów z Twojego ubezpieczenia społecznego oraz informacji finansowych. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli nie masz pojęcia, jaka jest minimalna emerytura w Niemczech, możesz otrzymać dodatek, jeśli tylko należysz do grona uprawnionych. Nie musisz też śledzić zmian w przepisach – urzędnicy robią to za Ciebie.
Mieszkasz poza Niemcami? Też możesz dostać Grundrente – oto, co musisz wiedzieć
To, że na emeryturze mieszkasz w Polsce, Hiszpanii czy gdziekolwiek indziej, wcale nie przekreśla Twoich szans na dodatek. Grundrente przysługuje także osobom mieszkającym poza granicami Niemiec, jeśli wcześniej odprowadzały składki i spełniają pozostałe warunki. To szczególnie ważne dla wielu Polaków, którzy po latach pracy za Odrą wrócili do kraju. Oczywiście obowiązują tu te same zasady – musisz mieć odpowiednio długi staż i odpowiednio niskie dochody. Istotne jest też to, że urząd w Niemczech ma dostęp do Twojej historii pracy oraz danych finansowych, więc samodzielnie weryfikuje, czy kwalifikujesz się do wypłaty dodatku. Dla osób z zagranicy to duże ułatwienie, bo cała procedura odbywa się zdalnie. I choć nie zawsze Grundrente będzie wysoka, dla wielu osób oznacza to zauważalną różnicę w domowym budżecie. Jeśli więc zastanawiasz się, czy najmniejsza emerytura w Niemczech może trafić na Twoje konto, mimo że nie mieszkasz już w Niemczech – odpowiedź brzmi: tak, o ile spełniasz kryteria.
Podsumowanie – kluczowe liczby i warunki przyznania dodatku Grundrente, czyli “najniższej emerytury w Niemczech”
Zanim zadasz sobie pytanie, jaka jest minimalna emerytura w Niemczech, upewnij się, czy pytasz o podstawowe świadczenie, czy właśnie o dodatek Grundrente. To drugie może znacząco podnieść Twój miesięczny dochód, ale nie przysługuje każdemu. Trzeba mieć minimum 33 lata okresów składkowych, zarobki poniżej 80% średniej krajowej oraz aktualne dochody poniżej określonych progów (w przypadku osób samotnych – pełny dodatek do 1.437,54 euro, częściowy do 1.839,39 euro). Maksymalna kwota dodatku w 2025 roku wynosi 420 euro miesięcznie, ale w praktyce wiele osób otrzymuje znacznie mniej. I choć nie można tu mówić o jednolitej najniższej emeryturze niemieckiej dla wszystkich, to Grundrente spełnia rolę wyrównawczą – szczególnie dla tych, którzy z różnych powodów przez całe życie zarabiali mniej. Jeśli spełniasz warunki, nie musisz nic robić – świadczenie zostanie przyznane automatycznie. Ale warto wiedzieć, co konkretnie decyduje o jego wysokości i kiedy urząd może przyznać mniej lub wcale.
Maciej Szewczyk to konsultant IT, menadżer ds. innowacji i tłumacz przysięgły języka niemieckiego, specjalizujący się w polskim i niemieckim prawie podatkowym.
Zdobywał doświadczenie jako konsultant w projektach informatycznych realizowanych dla wielu międzynarodowych firm. W 2017 roku założył startup taxando GmbH, w ramach którego opracował innowacyjną aplikację podatkową Taxando, ułatwiającą składanie rocznych rozliczeń podatkowych.
Maciej Szewczyk łączy ekspertyzę w zakresie technologii z dogłębną znajomością przepisów podatkowych, co czyni go ekspertem w swojej dziedzinie.
Prywatnie szczęśliwy mąż i ojciec, mieszka wraz z rodziną w Berlinie.
