Rozwód to bardzo trudny czas dla małżonków. Muszą liczyć się z wieloma emocjami, nadzwyczajnym stresem, ale i wysokimi kosztami. Honoraria dla prawników, koszty sądowe, porady prawne – za wszystko to trzeba zapłacić z własnej kieszeni. Nie dziwi zatem fakt, że niemieccy podatnicy chcący się rozwieść próbują odzyskać przynajmniej część kwoty w ramach corocznego rozliczenia podatkowego. Z dzisiejszego artykułu dowiesz się, czy wciąż jest to możliwe.
- 1 Czy koszty rozwodu mogą zostać odliczone od podatku?
- 2 Odliczenie od podatku rozwodowego — różna interpretacja sądów
- 3 Wyrównanie zysków przy odliczaniu kosztów rozwodu od podatku
- 4 Alimenty przy kosztach rozwodu możliwych do odliczenia od podatku
- 5 Co wcześniej można było odliczyć od kosztów rozwodu?
Czy koszty rozwodu mogą zostać odliczone od podatku?
Do ostatniego dnia 2012 roku koszty rozwodu zaliczane do kosztów postępowania cywilnego można było ujmować w corocznym zeznaniu podatkowym jako tak zwane obciążenie nadzwyczajne. Z perspektywy prawnej sytuacja zmieniła się 1 stycznia 2013 roku. W § 33 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym wprowadzono modyfikację, zgodnie z którą koszty sporów sądowych można odliczyć od podatku wyłącznie wtedy, gdy będą to wydatki — cytujemy — „bez których podatnikowi groziłaby utrata środków do życia i niemożność zaspokojenia potrzeb życiowych w zwykłych ramach”. W związku z tym obecnie nie ma możliwości odliczania kosztów rozwodu od podatków.
Odliczenie od podatku rozwodowego — różna interpretacja sądów
Jako że przez kilka lat sądy różnie interpretowały wyżej opisaną zmianę, Federalny Trybunał Skarbowy (Bundesfinanzhof, BFH) wydał orzeczenie (z dnia 18 maja 2017 roku, sygn. VI R 9/16) odnoszące się do możliwości odliczania kosztów rozwodowych od podatku. Można w nim przeczytać potwierdzenie BFH, że koszty rozwodu są konieczne od uiszczenia, jednak nie istnieje przy tym zagrożenie dla środków utrzymania w sprawie rozwodowej. W związku z tym nie można uznać ich za obciążenie nadzwyczajne.
Wyrównanie zysków przy odliczaniu kosztów rozwodu od podatku
Wyrównanie zysków, czyli tak zwany Zugewinn, odnosi się do prawa małżeńskiego w Niemczech i dotyczy wzrostu majątku jednego z małżonków, który nastąpił w trakcie trwania małżeństwa. W czasie sprawy rozwodowej naliczone zyski powinny zostać wyrównane, chyba że w umowie małżeńskiej ustalono inaczej. Wyrównują się także prawa emerytalne, które sumuje się i dzieli po równo na obojga rozwiedzionych. Do praw tych należą na przykład:
- emerytury urzędników służby cywilnej,
- pracownicze programy emerytalne,
- ustawowe ubezpieczenie emerytalne,
- emerytura z tytułu riester.
Alimenty przy kosztach rozwodu możliwych do odliczenia od podatku
Zgodnie z tak zwanym podziałem rzeczywistym były małżonek, którego zarobki są wyższe, płaci alimenty na rzecz byłego partnera. Płacący ma możliwość odliczenia ich jako:
- dodatku specjalnego, za zgodą osoby otrzymującej alimenty,
- nadzwyczajnego obciążenie, bez zgody osoby otrzymującej alimenty.
Co wcześniej można było odliczyć od kosztów rozwodu?
Jak już wyżej wspomnieliśmy, od 2013 roku kosztów rozwodu nie można odliczyć od podatku. Wcześniej jednak można było to zrobić, a do kosztów tych zaliczało się między innymi:
- koszty adwokata lub radcy prawnego,
- koszty sądowe,
- wydatki na biegłych sądowych i rzeczoznawców,
- koszty podróży (do prawnika, sądu, notariusza).
Nie odliczało się natomiast tak zwanych spraw rozwodowych dotyczących podziału majątku oraz rozdzielności majątkowej. Obejmowały one:
- postępowanie w sprawie świadczeń alimentacyjnych oraz wyrównania zysków i emerytur,
- regulacje związane z opieką nad dzieckiem,
- zmiany we wpisach do rejestru gruntów,
- koszty ekspertyz i pomocy prawnej.
Odliczenie kosztów rozwodu sprzed orzeczenia Federalnego Trybunału Skarbowego
Jak wygląda sytuacja w przypadku spraw rozwodowych prowadzonych do końca 2012 roku? Jeśli Twoje rozliczenie podatkowe nie zostało jeszcze zamknięte, to masz szansę na odliczenie kosztów rozwodu. Musisz uzbroić się w cierpliwość i zobaczyć, jak na Twoją sprawę zareaguje urząd skarbowy. Mimo oczekiwania możesz wyliczyć swój zwrot z podatku za dany rok podatkowy bez uwzględniania kosztów rozwodu. Przy rozliczeniach pomoże Ci program do rozliczania podatku w Niemczech. Jedną z takich aplikacji jest Taxando, dzięki któremu wszystkie formalności podatkowe będziesz mógł załatwić bez wychodzenia z domu.
